“Arap Baharı”nın Tunus’tan sonraki adresi Mısır yeniden sahalara dönmüşe benziyor.
“Arap Baharı”nın Ortadoğu’daki en popüler adreslerinden biri olan Mısır’da, halk muhalefeti 30 yıllık Mübarek rejimini devirmeyi başardı.
Ancak ordu, Askeri Konsey eliyle sürece müdahale ederek halk hareketine saldırdı ve sürecin kontrolünü ele geçirdi. Yapılan seçimlerin ardından Mısır’da, Askeri Konsey’in yetkilerini tırpanladığı cumhurbaşkanlığına Müslüman Kardeşlerin adayı Muhammed Mursi seçildi.
Gerek her yıl milyarlarca dolar destek alan ordunun, gerekse cumhurbaşkanının; ABD ile ilişkileri konusunda son derece titiz olduğunu söylemek gerekir. ABD emperyalizmi, Mısır’da gelişen halk hareketini Müslüman Kardeşler vasıtasıyla radikal bir hattan yumuşak, sistem içi bir rotaya sokma konusunda önemli bir mesafe kat etti.
Gelinen aşamada Mısır halkı, Mübarek’in ruhunu yaşatan Konsey ile Mübarek’i deviren muhalefetin temsilcisi iddiasındaki Mursi arasında tercih yapmaya zorlanıyor.
Halk muhalefetinin bastırılması, etkisiz hale getirilmesinden sonra seçimlerin gerçekleştirilmesi ve egemenlik kavgalarının belli bir denge yakalamasıyla Mısır’ın, yüzünü Ortadoğu’ya yeniden döndüğünü söylemek mümkün.
Arap Dünyası’nın en kalabalık ve hacimli ülkesi Mısır, Süveyş Kanalı ile Kuzey ve Güney’i bağlamakta ve coğrafi konumu ile Doğu ve Batı’yı birleştirmektedir. Petrolü kendisine yeten ve ihraç edebileceği doğal gazı bulunan Mısır’ı bölge açısından daha kritik hale getiren ise İsrail’e komşu olmasıdır.
Ayrıca İslam ülkelerinde de kolları olan İhvan-ı Müslimin gibi köklü bir örgütün merkezi olması Mısır’ın bölgedeki etkisi güçlendiren bir faktördür. İhvan-ı Müslimin Hürriyet ve Adalet Partisiyle Mısır’da iktidara gelmesinin bu etkiyi arttırdığı söylenebilir.
Mısır’ın bugün için Ortadoğu’nun sıcak gündemi Suriye konusundaki çıkışları ve temasları Mısır’ın Ortadoğu sahalarına yeniden döndüğünü gösteriyor. Seçimlerin akabinde Mursi’nin Suudi Arabistan, Çin ve Bağlantısızlar Zirvesi için 1979’dan beri ilişkilerinin kopuk olduğu İran’a düzenlediği ziyaret Mısır’ın dönüşü anlamına geliyor.
Mısır’ın son günlere dikkatleri üzerine daha fazla çekmesinin başlıca nedeni ise İran’da Esad karşıtı muhalefeti açıktan destekleyen açıklamaları değildi yalnızca.
Muhammed Mursi’nin siyasi danışmanı Seyf Abdulfettah’ın, Mısır hükümetinin, Suriye krizine son vermek için Arap ülkelerinin askeri müdahalede bulunması yönünde Katar’ın gündeme getirdiği öneriye “yabancı bir müdahale”ye gerekçe kılınmaması şartıyla onay vermesi (30 Eylül 2012) Mısır’ı popüler yaptı.
Mısır, siyasi bir dille ama açıktan Arap ülkelerinden oluşan bir gücün Suriye’yi işgal etmesi çağrısında bulunmuş oldu.
Bunun, Mısır’ın bölgedeki ağırlığı dikkate alındığında son derece önemli bir çıkış olduğu açık. Bu bağlamda, Müslüman Kardeşlerin Esad karşıtı muhalefetin en güçlü örgütü olduğu düşünüldüğünde tablo daha da netleşiyor.
Bu çıkış Ortadoğu’da Esad üzerinden uzunca bir süredir yürütülen tecrit etme, baskı uygulama politikasının yeni bir viraja, fiili müdahale sürecine girmesi anlamına geliyor.
Muhalifleri, askeri ve ekonomik açıdan zaten destekleyen Katar ve Suudi Arabistan’dan sonra Mısır’ın açıktan tavır belirlemesi ve açık bir saldırı için yeşil ışık yakması Suriye’nin geleceği açısından önemli bir gelişme olarak not edilmeli.
Mısır’ın TC ile ivme kazanan ilişkileri de gözden kaçmıyor. Türkiye ile ticaret hacmi yüzde 37 oranında sıçrama yapan Mısır, Türkiye ile 3.8 milyar dolara ulaşacak bir ticaret hacmine sahip. (1 Ekim Mısır gazetesi Ehram, Başyazı)
Bu çerçevede Başbakan Yardımcısı Ali Babacan ile Mısır Maliye Bakanı Momtaz El Saied,1 milyar dolarlık kredi anlaşması imzaladı. (2 Ekim 2012)
AKP kongresinde konuşan Mursi’nin, dış ilişkiler ve uluslararası işbirliğinden sorumlu yardımcısı İsam el-Haddad’ın, Türkiye’ye top mermisinin düşmesini, Beşşar Esed yönetiminin “ateşle oynaması” olarak değerlendirmesi bile Mısır’la TC’nin Suriye’deki gelişmelere aynı pencereden baktığını gösteriyor.
