H. Merkezi: Hayatını, G. Afrika Cumhuriyeti’nde beyazların üstünlüğünü savunan ırkçı rejime karşı mücadeleye adayan Nelson Mandela, akciğer enfeksiyonu nedeniyle yaşamını yitirdi. Cenazesi defnedilene kadar ülkede yas ilan edilirken, bayraklar yarıya indirildi.
Mandela’nın yaşamı, ırkçılıkla mücadele ederek geçti. Siyahların ırk ayrımcılığıyla mücadele etmek amacıyla kurduğu Afrika Ulusal Kongresi’ne (ANC) 1944’te katılan Mandela, 1948’de ANC Gençlik Birliği Sekreteri ve 1950’de ise ANC Başkanı seçildi. Mart 1960’da ‘paso taşımadıkları takdirde tutuklanmalarını’ öngören yasayı protesto eden siyah eylemcilere devlete bağlı militarist güçlerinin ateş açması sonucu 69 kişinin öldüğü Sharpeville Katliamı’ndan sonra ANC yasadışı ilan edildi. Bu olay, Mandela’nın silahlı mücadeleyi savunmasının önünü açtı. 1961’de ANC çatısı altında ve Güney Afrika Komünist Partisi’nin (SACP) bazı üyeleriyle Ulusun Mızrağı (MK-Umkhonto We Sizwe) örgütünü kurdu.
Güney Afrika’da beyazların ırkçılığa dayalı rejimine karşı sürdürdüğü mücadele nedeniyle ilk kez 5 Ağustos 1962’de tutuklandı ve 27 yıl hapishanede kaldı. Mandela, amacı Apartheid rejimine karşı sabotaj eylemlerini temel alan silahlı mücadele yürütmek olan MK’nın kurulmasına gerekçe olarak ‘barışçıl taleplerine şiddetle karşılık verilmesini ve hükümetin kendilerine başka seçenek bırakmamasını’ gösterdi.
Güney Afrika kurulması için mücadele eden Mandela’nın mücadelesi ‘92 yılında siyahların ülkede eşit vatandaşlık hakkına kavuşmasıyla sonuç verdi. Irkçı rejim sona erdi.
Ölümünün ardından tüm dünya basınının gündemi olan Mandela’nın yaşamı; ABD başkanı Obama her ne kadar kendine örnek aldığını söyle de, beyaz egemenliğinin yanı sıra (kendi deyimiyle) siyah egemenliğine karşı mücadele ederek geçti.
Mandela, ‘94 yılında G. Afrika cumhurbaşkanlığına seçilmesinin ardından bir dönem yaptığı cumhurbaşkanlığından ayrılarak, toprak reformu ve AİDS’e karşı mücadele için faaliyetlerini sürdürdü. Daha sonra doğduğu köy Qunu’ya dönen Mandela, yaşamını yitirene kadar burada kaldı. Mandela 2011’de yakalandığı solunum enfeksiyonu sorunu nedeniyle tedavi görüyordu.
